საინტერესო ვებგვერდი გეოგრაფიისა და STEM საგნების მასწავლებლებისთვის

 

შესავალი

სასწავლო პროცესში უდიდესი მნიშვნელობა აქვს რესურსების აქტიურ გამოყენებას.  მრავალფეროვანი რესურსები საჭიროა, როგორც საკლასო ოთახში, ასევე დისტანციური სწავლების პროცესში (განსაკუთრებით ბოლო შემთხვევაში, რადგან საკლასო სივრცეს მოწყვეტილ ბავშვს, რომელსაც ხელში უჭირავს მობილური ტელეფონი ან ზის კომპიუტერის პირისპირ, ონლაინგაკვეთილზე დასწრების ნაცვლად შესაძლოა, კომპიუტერული თამაშებისკენ გაექცეთ თვალი).

პანდემიის გავრცელების შედეგად, დისტანციურ სწავლებაზე გადასვლის სიკეთედ, სხვადასხვა პლატფორმაზე და საკომუნიკაციო ჯგუფში, ჩემი კოლეგები და განათლების ექსპერტები სამ ფაქტორს ასახელებენ.

1. თავისუფალ ინტერნეტში არსებული ელექტრონული სასწავლო რესურსების გამოყენების ზრდა;
2. ახალი ელექტრონული რესურსების შექმნა;
3. შექმნილი ელექტრონული რესურსების მოსწავლეებამდე მიტანის გაადვილება (ეკრანის გაზიარების თუ დავალებაში ბმულების სახით გაგზავნა).

ელექტრონული რესურსების გამოყენება ტექნიკურ სიძნელესთანაა დაკავშირებული. სამწუხაროდ, საკლასო ოთახებში არ არის დამონტაჟებული პროექტორები, ყველა ოთახში არ დგას ინტერნეტზე მიერთებული კომპიუტერი და ა.შ. ასეთი რეალობის მიუხედავად, ცალკეული მასწავლებლები მაინც ახერხებენ რესურსების გამოყენებას, მოსწავლეთა დაინტერესებისა და მათი ჩართულობის გაზრდის მიზნით.

სტატიაში მინდა, გაგიზიაროთ საინტერესო ვებგვერდი, სადაც განთავსებულია საინტერესო რესურსები და გვთავაზობს კარგ შესაძლებლობებს გეოგრაფიის, მეცნიერების, მოქალაქეობის მათემატიკისა და სხვა საგნის მასწავლებლებს მათი მოსწავლეთა კომპეტენციების განვითარებისთვის.

ვებგვერდის ზოგადი მიმოხილვა

ვებგვერდი www.encounteredu.com ქმნის და აწვდის გლობალურ სასწავლო პროგრამებს, რომლებიც გარდაქმნის/ცვლის განათლებას საკლასო ოთახებში და მის გარეთ. მათი გამოცდილება მოსწავლეებს მსოფლიოს ყველაზე აქტუალური პრობლემებზე ფიქრისა და მათი გადაჭრის გზების ძიების უნარებს სძენს. მთელი მსოფლიოს მასშტაბით 9.8 მილიონი მოსწავლე და პედაგოგია რეგისტრირებული.

ვებგვერდზე განთავსებული ელექტრონული რესურსებით სარგებლობა უფასოა და ხელმისაწვდომობისთვის საჭიროა სტანდარტული რეგისტრაციის გავლა. ქვემოთ განთავსებულ სექციებში მიუთითეთ ასაკობრივი ჯგუფი, რომელთაც ასწავლით, დაწესებულება და სხვა მოთხოვნილი ინფორმაცია.

 

რესურსები/შესაძლებლობები

ვებგვერდზე რეგისტრაციის შემდეგ გექნებათ წვდომა Live-გაკვეთილებზე, მასწავლებლებისთვის განკუთვნილ, მულტიმედია, STEAM და მასწავლებლის პროფესიული განვითარებისთვის საჭირო ელექტრონულ რესურსებზე.

Live გაკვეთილებზე შეგიძლიათ დაასწროთ მთელი კლასი. ამისთვის საჭიროა, შეარჩიოთ თემა და კალენდრიდან დაჯავშნოთ შესაბამისი გაკვეთილი. თემები მოცემულია ასაკობრივი ჯგუფების მიხედვით. კალენდარში შემოთავაზებულ საკითხებში წააწყდებით საინტერესო გაკვეთილებს, ოკეანეების დაბინძურებაზე, მარჯნის რიფებზე და მათ პრობლემებზე, მარჯნის რიფების სასიცოცხლო ციკლზე, ურბანულ პრობლემებზე, მყინვარების მდგომარეობაზე და ასე შემდეგ. თითოეულ გაკვეთილს მოჰყვება რესურსები რეფლექსიისთვის. თუ ვერ მოახერხებთ Live-გაკვეთილზე დასწრებას, საიტი უზრუნველყოფს ვიდეოჩანაწერის მოწოდებას. თქვენი კაბინეტიდან შეგიძლიათ ეკრანის გაზიარების ფუნქციით გაუზიაროთ მოსწავლეებს. რეალურ საკლასო ოთახში კი ლეპტოპით ან პროექტორის გამოყენებით.

მასწავლებლებისთვის განკუთვნილ რესურსებში, საგნობრივი დისციპლინების მიხედვით, დაჯგუფებულია მზა ელექტრონული რესურსები. გეოგრაფიის განყოფილებაში შეგიძლიათ იხილოთ შემდეგი თავები: ჩვენი ოკეანე, ოკეანეების დაბინძურება, კლიმატი და ენერგია, გაყინული ოკეანეები და ა.შ. თითოეული თავი მოიცავს გაკვეთილებს, რომლებსაც მოჰყვება მზა პრეზენტაციები. შეგიძლიათ გადმოწეროთ პრეზენტაციები ინგლისურის მინიმალური ცოდნითა და Google Translate-ის გამოყენებით გადათარგმნოთ ქართულად. პრაქტიკაში ყველაზე ეფექტურად სწორედ ამ პრეზენტაციებს ვიყენებ.

მულტიმედია რესურსების განყოფილება მდიდარია შთამბეჭდავი ვიდეოებით, რომლებიც მოსწავლეებს შეუქმნის წარმოდგენას, თუ როგორ სწავლობენ მეცნიერები – არქტიკას, ანტარქტიდას, ოკეანეებს, სხვადასხვა მინერალებს და ა.შ. შეგხვდებათ 360° ხედვის ვიდეოები და მაღალი ხარისხის ფოტოები. ასევე მდიდარია STEAM მიმართულების განყოფილება.

დასკვნა

ვებგვერდზე განთავსებული ელექტრონული რესურსები იძლევა საგნობრივი ინტეგრაციის კარგ შესაძლებლობას. მაგალითად, გეოგრაფიის მასწავლებელს შესაბამისი საკითხის ადაპტირებაში შეუძლია დაიხმაროს ინგლისური ენის მასწავლებელი. რესურსები ინგლისურ ენაზეა და მათი გამოყენებით, ერთი მხრივ, მოსწავლეებს მიეცემათ სტიმული, დაძლიონ ენეობრივი ბარიერი, მეორე მხრივ, ინგლისური ენის მასწავლებელთან ერთად ინტეგრირებული გაკვეთილის ჩატარების არაჩვეულებრივი საშუალებაა.

როგორ გავხდეთ ბავშვებისთვის უფრო საინტერესო

 

პანდემიის ფონზე, კიდევ ერთხელ გამოჩნდა, რომ სკოლა არ არის საზოგადოებისაგან ცალკე მდგომი, დახურული ინსტიტუცია და მასზე გავლენას შიდა ფაქტორებთან ერთად გარე ფაქტორებიც ახდენენ. ამის საუკეთესო და ყველაზე სევდიანი მაგალითი სწორედ კორონავირუსით გამოწვეული შეზღუდვებია.

თითქმის ერთი წელია, სკოლები დახურულია. შესაბამისად, ამდენი პრობლემის ფონზე, ჩემი დაკვირვებით, მოსწავლეთათვის უფრო და უფრო რთული ხდება კონცენტრირება, აქტიური მონაწილეობა, დავალებების შესრულება, გაკვეთილებზე დასწრება და ა.შ. ამაზე მიუთითებს წინა სემესტრის გამოცდილებაც:

„მოტივაცია ბოლოსკენ ძალიან დაეცა; ივნისისკენ უკვე თითქმის აღარ შემოდიოდნენ ბავშვები“[1];

გარკვეულწილად, იგივე შეიძლება ითქვას მასწავლებლებზეც (ჩემს მაგალითზე, როგორც მინიმუმ).

შესაბამისად, ჩნდება კითხვა, [კიდევ] რა უნდა გააკეთონ სკოლებმა და მასწავლებლებმა რომ სასწავლო გარემო და პროცესი საინტერესო იყოს მოსწავლეთათვის?

ჩემი აზრით, გარდა აქსიომური პასუხებისა, რომ მასწავლებელი კარგად უნდა მოემზადოს გაკვეთილისათვის (რისი დროც ხშირად არ არის ხოლმე), მთავარი რჩევა იქნება ყურადღების გადატანა სოციალიზაციის ასპექტებზე, ურთიერთობების მხარდაჭერაზე, კომუნიკაციაზე.

ერთი შეხედვით, ესეც მარტივი ჭეშმარიტებაა, მაგრამ არც თუ ისე. მე ვფიქრობ, რომ განტვირთვა და არაფორმალური განათლებით სწავლება დღეს საუკეთესო საშუალებაა შედეგების მისაღებად. შესაძლოა, ვინმემ თქვას, რომ ამის საშუალებები მცირეა ან დიდი დრო სჭირდება მასწავლებელს რესურსების შესაქმნელად, მაგრამ აქაც არსებობს გამოსავალი.

პირველ რიგში, უამრავი ადამიანი თუ ორგანიზაცია არის მზად, მოხალისეობრივად დაეხმაროს სკოლებს და სთავაზობენ სხვადასხვა აქტივობასა თუ პროგრამას. მაგ. ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტს აქვს ტრენინგების სერია „ციფრული უსაფრთხოება – ტრენინგებისა სერია სკოლის მოსწავლეებისთვის“ ან ფონდის „გლობალური ინიციატივა ფსიქიატრიაში“ მიერ ორგანიზებული ვებინარების სერია „საუბრები ფსიქოლოგიაზე მოზარდებისა და მშობლებისთვის“.

გარდა ამისა, ჩემი პრაქტიკიდან შემიძლია ვთქვა, რომ ძალიან ეფექტიანია მოწვეული სტუმრების ჩართვა გაკვეთილებზე. ჩვენს შემთხვევაში, მოსწავლეებმა ჩამოწერეს ის ადამიანები, რომლებთანაც ისურვებდნენ შეხვედრას, ასევე ის პროფესიები, რომლებიც აინტერესებდათ. საბოლოო შეთანხმებით, დავუკავშირდით რამდენიმე მათგანს, რომლებიც დიდი სიამოვნებით დაგვთანხმდნენ მონაწილეობაზე. შესაბამისად, რთული ამაში არაფერია, მით უმეტეს, ინტერნეტის ეპოქაში.

კიდევ ერთი რამ, რაც კარგად მუშაობს, ეს არის კინოკლუბი. კინოკლუბის ფარგლებში შესაძლოა შეირჩეს მხატვრული და დოკუმენტური ფილმების სია, რომელთა ჩვენებაც გარკვეული პერიოდულობით ჩატარდება. მაგ. სამშაბათს, 18:00 საათზე. ხოლო, ფილმის დასრულების შემდგომ, გაიმართება დისკუსია. დისკუსიებში შესაძლოა, მოიწვიოთ როგორც გარე სტუმრები, ასევე სკოლის შიდა წარმომადგენლები, რომ დისკუსია უფრო საინტერესო იყოს. ამ შემთხვევაში, ჩემი აზრით, მნიშვნელოვანია თანამედროვე, მოსწავლეთათვის საინტერესო ფილმების შერჩევა.

კიდევ ბევრი რამის გაკეთებაა შესაძლებელი, თუმცა, ვფიქრობ, იდეა გასაგებია – მეტი ყურადღება სოციალიზაციასა და ურთიერთობებზე.

 

ფსიქოლოგიური თამაში

 

„მოსწავლეები ყველაზე უკეთ აფასებენ ან „მოსწავლეები საუკეთესო შემფასებლები“ არიან, ეს და მსგავსი ფრაზები ყველაზე მეტად მესმოდა „მასწავლებლის ეროვნული ჯილდოს“ განხორციელების 4 წლის მანძილზე. კონკურსის ერთ-ერთ ეტაპზე შერჩეული მასწავლებლების მოსწავლეებსაც ვხვდებოდით და, ნამდვილად, ისინი ყველაზე უკეთ აფასებდნენ მასწავლებლის ძლიერ და სუსტ მხარეებს. მათთან დისკუსიები ამ კონკურსის ნამდვილად ერთ-ერთი ყველაზე გამორჩეული ნაწილი იყო/არის.

ანალოგიურად, ბავშვები ყველაზე უკეთ გრძნობენ, რისი გაკეთება „მოსულა“ გაკვეთილზე და რისი – არა. შესაბამისად, გარკვეულწილად ეს ყველაფერი ფსიქოლოგიურ თამაშს ჰგავს მოსწავლეებსა და მასწავლებელს შორის, უხილავს მაგრამ, გაწაფული თვალისთვის მაინც ხილულს.

ჩემი მცირე გამოცდილებით, სწორედ ეს არის მთავარი მასწავლებლისათვის – ფსიქოლოგიური მდგრადობა. სწორედ ამ მდგრადობისა და პროფესიის სირთულეებიდან გამომდინარე არის, რომ არაერთ ქვეყანაში მასწავლებლებისათვის სარელაქსაციო ოთახები აქვთ მოწყობილი, ჰყავთ ქოუჩები, ფსიქოლოგები, მხარდამჭერი ჯგუფები და ა.შ. სამწუხაროა, რომ ბევრი მიზეზის გამო, მათ შორის ჩვენი კულტურული თავისებურებებიდან გამომდინარე, ასეთი სერვისებისგან ჩვენ ძალიან შორს ვართ.

თუმცა, ჩემი აზრით, ფსიქოლოგიური მდგრადობა გაცილებით მნიშვნელოვანია საკუთარ თავთან დაპირისპირებაში. არაერთი კვლევის მიხედვით, მასწავლებლების ყველაზე დიდი გადინება სწორედ საქმიანობის დაწყების პირველ წლებში ხდება, რადგან ისინი ვერ უძლებენ იმ წნეხს, რომელიც ამ პროფესიას ახლავს. მეც რამდენჯერ მიკითხავს ჩემი თავისთვის, ვაკეთებ კი საკმარისს მოსწავლეებისთვის? როგორ დავაინტერესო ბავშვები? რჩებათ კი რაიმე ცოდნა გაკვეთილების შემდგომ? აქვს კი საერთოდ სწავლებას აზრი? ხომ არ სჯობს, რომ სხვამ ასწავლოს და ა.შ.

ეს ფაქტორი განსაკუთრებით აქტუალური გახდა პანდემიის დროს, როდესაც მასწავლებლებს მოკლე დროში მოუწიათ დისტანციურ სწავლებაზე გადაწყობა.

„ონლაინდავალებების დაგეგმვას მიჰქონდა ძალიან დიდი დრო. ყოველდღიურად ფიქრი რომ ხვალ რა გააკეთო, რომ ბავშვები დააინტერესო, იყო ყველაზე დამღლელი“[2].

ამ მიმართულებით, არაერთი რეკომენდაცია გაჟღერდა და არსებობს მტკიცებულებები, თუ რა მუშაობს. თუმცა, როდესაც ამ სტატიას ვწერდი, დაემთხვა, რომ იმ მომენტში მეგობარს გაზიარებული ჰქონდა ბრიტანელი მწერლისა და ჟურნალისტის, იოჰან ჰარის ტედის გამოსვლა (Ted Talk), სადაც ის საუბრობდა დეპრესიისა და ღელვის შესახებ. გამოსვლის ზუსტი სახელია „ეს შეიძლება იყოს ის, რატომაც ხარ დეპრესიული ან აღელვებული“ (“This could be why you’re depressed or anxious”). ეს ადამიანი ჩემთვის ცნობილი იყო ტედის სხვა გამოსვლიდან, სადაც ადიქციაზე საუბრობს და აღნიშნავს, რამდენად მნიშვნელოვან როლს თამაშობს გარემო ფაქტორები პრობლემის მოგვარებაში (სხვათა შორის, ეს პრობლემა ჩვენთანაც ძალიან აქტუალურია და აგრესიული რეკლამებია ზუსტად ის გარემო ფაქტორები, რომლებიც პრობლემის მოგვარებას შეუძლებელს ხდის).

მოკლედ, ამ გამოსვლით დავინტერესდი და დიდი სიამოვნებით ვუყურე ვიდეოს, რომელშიც ეს ადამიანი საუბრობს, რამდენად მნიშვნელოვანია ადამიანმა იგრძნოს თავი რაღაც ჯგუფის ნაწილად და არ ჩათვალოს, რომ ეს მხოლოდ მისი პრობლემა ან მისი სისუსტეა. მიმაჩნია, რომ ძალიან კარგი იქნებოდა სკოლებში მასწავლებელთა მხარდამჭერი ჯგუფების შექმნა, საგნობრივი ასოციაციების, პროფკავშირებისა და საზოგადოებრივი ორგანიზაციების გააქტიურება ამ მიმართულებით. შეუძლებელია ასეთი გამოწვევების გადაჭრა ინდივიდუალიზებული და ერთჯერადი ტრენინგებით, ეს გაცილებით სისტემური, მდგრადი და საინტერესო პროცესი უნდა იყოს მასწავლებელთათვის, რომლებიც, დროთა განმავლობაში ორგანულად გაგრძელდება და სკოლებისა თუ ზოგადად მასწავლებლის თემის ბუნებრივ ნაწილად იქცევა.

 

[1] რა უნდა გავითვალისწინოთ 2020-2021 აკადემიური წლისათვის. რეკომენდაციები განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის სამინისტროს. განათლების კოალიცია. 2020.

[2] რა უნდა გავითვალისწინოთ 2020-2021 აკადემიური წლისათვის. რეკომენდაციები განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის სამინისტროს. განათლების კოალიცია. 2020.

ინფორმაციის უსიერ ტყეში

 

თანამედროვე ტექნოლოგიების საუკუნეში მედიაწიგნიერების უნარ-ჩვევების ფლობა პროფესიული განვითარების ერთ-ერთ აუცილებელ წინაპირობას წარმოადგენს. ინფორმაციის მოძიება, შემოწმება-დამუშავება და სანდო წყაროს არასანდო მონაცემებისგან გარჩევა საკმაოდ შრომატევადი პროცესია. ზოგჯერ კი მრავალფეროვან მედიარესურსში ტყუილ-მართლის განცალკევება კონკიას მიერ მუხუდოსა და ოსპის მარცვლების გადარჩევას ემსგავსება.

მედიაწიგნიერების ცალკე საგნად სკოლებში სწავლების იდეა ქართულ საგანმანათლებლო სივრცეშიც არაერთხელ ქცეულა განხილვის საგნად. თუმცა ჯერჯერობით ზემოაღნიშნული „დისციპლინისთვის“ სასწავლო პროგრამების ჩამონათვალში ადგილი ვერ მოინახა. არადა, ინფორმაციული უსაფრთხოების საკითხი და, ამასთან, ინფორმაციის დამუშავების უნარ-ჩვევების განვითარება ზოგადსაგანმანათლებლო მიზნების ერთ-ერთ მნიშვნელოვან ასპექტს წარმოადგენს.

თუ სკოლაში მასწავლებლის მხარდაჭერა და ჯგუფზე გადანაწილებული პასუხისმგებლობა მოსწავლეს მისი წილი დავალების შესრულებას უადვილებდა, დისტანციური სწავლების პროცესში მას მიზნობრივი ინფორმაციის დამოუკიდებლად მოძიება-დახარისხება და სრულ სასწავლო პროდუქტად ჩამოყალიბება დასჭირდა. შედეგად მივიღეთ ვიკიპედიის, ე.წ. კონსპექტებისგან შეკოწიწებული დავალებები და გადაუმუშავებელი (წყაროს სანდოობის შემოწმება, ინფორმაციის დაწურვა მეორეხარისხოვანი თემებისგან, ზოგ შემთხვევაში კი „copy-paste“) ინფორმაცია, რომლის სწორად ფორმულირება და  პრეზენტირება დავალებების ავტორთა უმეტესობას საკმაოდ გაუჭირდა. შედეგი გასაკვირი სულაც არ იყო, რადგან ინტერნეტსივრცეში არსებული ზღვა რესურსის სწორად შერჩევა-გამოყენებას გარკვეული ცოდნისა და გამოცდილების დაგროვება სჭირდება.

ალბათ ზოგიერთ თქვენგანს დააინტერესებს, რატომ არ გადავიტანეთ ჯგუფური მუშაობის ფორმატი დისტანციური სწავლების პროცესში. ძირითად ხელისშემშლელ ფაქტორებად დავასახელებდი კომპიუტერთან გასატარებელი დროის გაზრდას (საფრთხე ჯანმრთელობისთვის), კიბერუსაფრთხოების საკითხს (კონფლიქტის წარმოქმნის საშიშროება) და სამუშაო პროცესზე დაკვირვების სირთულეს (მასწავლებელი ყველა ჯგუფის ფასილიტაციას ვერ შეძლებდა).

დაბრკოლებების მიუხედავად, ზემოაღნიშნულ პრობლემას დისტანციურ ფორმატშიც შევეჭიდე და კოლეგებთან ერთად მედიაწიგნიერების კვირეულის ჩატარება გადავწყვიტე. პროექტი IV-V კლასელებისთვის დაიგეგმა, აქტივობები და სასწავლო რესურსებიც ზემოაღნიშნული საფეხურის მოსწავლეთა უნარ-ჩვევებსა და საჭიროებებს მოვარგეთ. ამას გარდა, კვირეულის დღეები ერთმანეთს შინაარსობრივადაც დავუკავშირეთ. ასე დაიბადა რეზიკო – მეოთხეკლასელი ბიჭუნა, რომელსაც რამდენიმე თავსატეხის ამოხსნაში დავეხმარეთ.

პირველ დღეს რეზიკომ თავისი საყვარელი თამაში გამოგვიგზავნა. მოსწავლეებს ვიქტორინის ფორმატში აწყობილი დავალების დახმარებით საკუთარი თავი უნდა შეემოწმებინათ და ნამდვილი და გამოგონილი ამბები ერთმანეთისგან გაერჩიათ (ვიქტორინაში გამოყენებული იყო რეალური ფაქტები, მითები და ლეგენდები). თამაშის დახმარებით მოსწავლეები თავად უნდა მისულიყვნენ დასკვნამდე, რომ, ე.წ. საკვანძო სიტყვებზე დაკვირვებით რეალური და გამოგონილი ამბების ერთმანეთისგან გარჩევა შეიძლება.

ვიქტორინას კონკრეტული (დაზუსტებული) და ზოგადი (დაუზუსტებელი) ინფორმაციის ერთმანეთისგან გარჩევის გაკვეთილი მოჰყვა. რეზიკომ თანატოლებს ეს გამოცდილებაც გაუზიარა. ქვემოთ შეგიძლიათ, გაეცნოთ დავალების დეტალურ ინსტრუქციას და ელექტრონულ რესურსს (ჩემ მიერ სახელდახელოდ შეთხზულ საგაზეთო სტატიას), რომელშიც მოსწავლეებს დაუზუსტებელი ინფორმაციის მანიშნებელი ზოგადი სიტყვები უნდა აღმოეჩინათ:

დავალების ინსტრუქცია

დამხმარე რესურსი

სამუშაო ფურცლის სანახავად მიჰყევით ლინკს:

https://learningapps.org/display?v=psqrxphdn20&fbclid=IwAR0TatICSebzFch4TPY-Is8EuVxzi_Q25_wR8ETW0FnPYM6s_P-jXwsr83A

როგორც ხედავთ, მოსწავლეებს ზოგად სიტყვებზე (ამბობენ, ალბათ და სხვ.) უნდა „დაეკლიკებინათ“ და ამ გზით სტატიაში არსებული დაუზუსტებელი ინფორმაცია აღმოეჩინათ. შემდეგ შეხვედრაზე, დავალებაში მოძიებული ზოგადი მონაცემების სანდოობის განხილვასთან ერთად, დაზუსტებული ინფორმაციის (ფაქტების) შემცველი მაგალითებიც გავარჩიეთ.

ლიტერატურაშიც რომ მტყუან-მართალი არ ეძებნათ, შემდეგი შეხვედრა მხატვრული და საინფორმაციო ტექსტის შედარებას დავუთმეთ და შევთანხმდით, რომ ხელოვნებაში „ტყუილი მოსულა“. შემდეგ მოსწავლეებს ერთგვარი ექსპერიმენტის ჩატარება შევთავაზე და ყველასათვის ნაცნობი ზღაპარი „წითელქუდა“ საგაზეთო სტატიად ვაქციეთ. ბოლოს კი „დანაშაულის ადგილზე“ მოსულ „ექსპერტებს“ ქვემოთ მოცემული კითხვარის შევსება შევთავაზე.

1. სინამდვილეში რა ჰქვია წითელქუდას?

ა) ვარდო

ბ) მალინა

გ) სახელის დარქმევა დაავიწყდათ

დ) ნამდვილი სახელი უცნობია

 

1. სად ცხოვრობს წითელქუდას ბებია?

ა) თბილისის გარეუბანში

ბ) ტყის პირას

გ) სოფლის შუაგულში

დ) ზღვის სანაპიროზე

 

1.  რატომ წავიდა წითელქუდა ბებიასთან?

ა) წითელი ქუდი უნდა დაებრუნებინა

ბ) დედამ დაავალა და რა ექნა?!

გ) ავად იყო და უნდა მოენახულებინა

დ) ღვეზლების გამოცხობა უნდა ესწავლა

 

1. ვინ უთხრა დედას, რომ ტყეში მგელი ცხოვრობდა?

ა) დაესიზმრა

ბ) მონადირემ გააფრთხილა

გ) ბებიამ გააგებინა

დ) შარლ პერომ უთხრა

 

1. ვინ გაუმხილა მგელს პირადი ინფორმაცია ბებიას საცხოვრებელი ადგილის შესახებ?

ა) დედამ

ბ) ბებიამ

გ) წითელქუდამ

დ) მონადირემ

 

1. უსაფრთხოების რომელი წესი დაარღვია წითელქუდამ?

ა) ბილიკიდან გადაუხვია და მგელს გამოელაპარაკა

ბ) ტყეში ყვავილების კრეფა დაიწყო

გ) ბებიას ფუნთუშებით სავსე კალათა წაუღო

დ) მგელს ფუნთუშები არ აჭამა

1. ვინ მოჰყვებოდა ამ ამბავს ყველაზე ობიექტურად, ანუ გაზვიადების გარეშე?

ა) წითელქუდა

ბ) ბებია

გ) მგელი

დ) მონადირე

 

1. წარმოიდგინე, რომ ჟურნალისტი ხარ და მონადირეს ინტერვიუს ართმევ. პირველ რიგში, რას ჰკითხავდი მას?

__________________________________________________________________

 

კვირეულის ბოლო შეხვედრა ახალი ცოდნისა და გამოცდილების შეჯამებას დავუთმეთ. მოსწავლეებს დამხმარე კითხვებზე დაყრდნობით უნდა შეედგინათ „რჩევების ბარათი“, რომელზეც კვირეულის მთავარ მიგნებებს განათავსებდნენ და უმცროსკლასელებს გაუზიარებდნენ. მოსწავლეებმა ბოლო დავალებაც რეზიკოსგან მიიღეს:

მალე მოსწავლეებისგან ფერად-ფერადი, საჭირო რჩევებით აღჭურვილი ბარათები მივიღე. კვირეულის მსვლელობის პროცესში მოსწავლეებს ახალი ცოდნისა და გამოცდილების გამოყენების არაერთი შესაძლებლობა ჰქონდათ, თუმცა „რჩევების ბარათში“ მათთვის ყველაზე მნიშვნელოვან აღმოჩენებს მოუყარეს თავი და გამოცდილების გაზიარების საშუალებაც მიეცათ. ჩემი აზრით, თუ სკოლებში ტექსტების „მოშინაურების“ გაკვეთილებს ხშირად ჩავატარებთ, დროთა განმავლობაში მოსწავლეებს ტყუილ-მართლის გარჩევა გაუადვილდებათ და თამამად გაიგნებენ გზას ინფორმაციის „უსიერ ტყეში“.

კომპლექსური დავალება: იდეალური აირი და ჩასუნთქვა-ამოსუნთქვა

 

საქართველოში საბუნებისმეტყველო დისციპლინების სწავლებაში პრობლემები რომ არსებობს, ამას სახელმწიფო და საერთაშორისო კვლევებიც ადასტურებს. მოსწავლეები ერთმანეთს ვერ უკავშირებენ საკითხებს, ვერ ახდენენ ტრანსფერს. მაგალითად, ვერ ხსნიან, რატომ განსხვავდება ერთმანეთისგან მთისა და ქალაქის ველოსიპედის ბორბლების რადიუსი, თუმცა ფიზიკიდან კარგად იციან, როგორ გამოითვლება ბრუნვის სიხშირე, ცენტრისკენული აჩქარება. ქიმიის გაკვეთილზე შეუძლიათ, გამოთვალონ ნივთიერებაში ელემენტის ჟანგვის რიცხვი, მაგრამ ბიოლოგიის გაკვეთილზე ვერ ხსნიან წყლის ფოტოლიზის განტოლებას. ჩემი აზრით, საინტერესო იქნება ერთი საკითხის განხილვა სხვადასხვა  კუთხით. მაგალითად, თუ მოსწავლე გაეცნობა ენერგიის მუდმივობის კანონს ქიმიაში, ფიზიკასა და ბიოლოგიაში, მის გონებაში საკითხი გამთლიანდება და ტრანსფერული უნარების განვითარებაც გაადვილდება.

პანდემიამ აშკარა გახადა, რომ მეცნიერების განვითარება ნებისმიერი ქვეყნისთვის აუცილებელია. ახალი სკოლის მოდელის ფარგლებში შესასრულებელი კომპლექსური დავალებები მოსწავლეებს მაღალი სააზროვნო უნარების განვითარებაში და მიღებული გამოცდილების პრაქტიკაში გამოყენებაში დაეხმარება.

გთავაზობთ კომპლექსურ დავალებას, რომელიც სასიცოცხლოდ აუცილებელ პროცესს, სუნთქვას, ფიზიკის ჭრილში დაანახებს მოსწავლეს. ის მიხვდება, რომ „უბრალო“ ჩასუნთქვა და ამოსუნთქვაც კი არ ხდება ფიზიკის კანონებისგან დამოუკიდებლად.

 

სამიზნე ცნება: მატერია, კვლევა

შედეგები: ფიზიკა საბ: 1; 2; 3; 5; 6; 7

საკითხი: თერმოდინამიკა

კომპლექსური დავალების პირობა:

1. Cache-nez ფრანგული სიტყვაა და სიტყვასიტყვით ცხვირის დამალვას ნიშნავს. კაშნეს სიცივეში ვიხვევთ, თუმცა მას ყველა არ ხმარობს. ბევრიც პირით სუნთქავს, რასაც ხშირად ყელში უსიამოვნო შეგრძნების გაჩენა მოსდევს. ბიოლოგიის სახელმძღვანელოდან და დამატებითი საკითხავი მასალიდან გაიხსენე სუნთქვის ორგანოთა სისტემის აგებულება და ფუნქცია, ფიზიკაში გაეცანი იდეალურ აირს და შესაბამის კანონებს. წარმოადგინე ნამუშევარი, რომელშიც პასუხს გასცემ შემდეგ კითხვებს:

* რატომ გვტკივა ყელი პირით სუნთქვის დროს?

* რა მნიშვნელობა აქვს ცხვირით სუნთქვას?

* რა კავშირია იდეალური აირის კანონებსა და სუნთქვით მოძრაობებს შორის?

ნაშრომში წარმოადგინე შემდეგი ამოცანების ამოხსნის გზებიც:

1. გარემოში ჰაერის ტემპერატურა 10⁰C-ია, ფილტვებში არსებული ჰაერის ტემპერატურა კი 37⁰C-ს უტოლდება. რა წნევას ავითარებს ამოსუნთქული ჰაერი, თუ ჩავთვლით, რომ პროცესი იზოქორულია?
2. ფილტვში საშუალოდ 2400 მლ ჰაერი ეტევა. გამოთვალე საბოლოო წნევა, თუ ადამიანი ჩაისუნთქავს 500 მლ ჰაერს (პროცესი ჩათვალე იზოთერმულად).

 

კომპლექსური დავალების შესასრულებლად გასავლელი ეტაპები:

I ეტაპი: გააცანით მოსწავლეებს კომპლექსური დავალების პირობა; რას მოითხოვთ მისგან; რა ევალება მის მოსამზადებლად; როგორ შეფასდება.

გთავაზობთ იმ აქტივობების სავარაუდო თანმიმდევრობას, რომლებიც მოსწავლემ უნდა შეასრულოს:

აქტივობა 1. გააცანით მოსწავლეებს ნივთიერების აგრეგატული მდგომარეობა და დიფუზია. დიფუზიის ასახსნელად შეიძლება გამოიყენოთ სიმულაცია, რომელსაც ნახავთ ქვემოთ მოცემულ ბმულზე:

https://phet.colorado.edu/en/simulation/diffusion

არსებობს ამ სიმულაციის ქართული ვერსიაც, რომელზეც შეგიძლიათ გადახვიდეთ Translation ღილაკზე დაწკაპებით და ქართული ენის არჩევით.

მარჯვენა მხარეს მოცემულია ველი, რომელშიც იწერება მოლეკულების რაოდენობა. მოსწავლეები იმსჯელებენ, როგორ მოქმედებს დიფუზიის სიჩქარეზე ტემპერატურა, მოლეკულების მასა, რადიუსი და რაოდენობა.

ამისთვის შესთავაზეთ ოთხი ექსპერიმენტის ჩატარება განსხვავებული პირობებით. პირველ შემთხვევაში უნდა შეცვალონ ტემპერატურა, მეორეში – მოლეკულების რაოდენობა, მესამეში – მასა, მეოთხეში – რადიუსი. მოსწავლეები დააკვირდებიან პროცესს და გამოიტანენ დასკვნას.

აქტივობა 2: მოსწავლეებს გააცანით იდეალური აირის არსი და თვისებები; აუხსენით, რა შემთხვევაში ჩაითვლება აირი იდეალურად. ამ დროს შეიძლება გამოიყენოთ სიმულაცია, რომელსაც ნახავთ შემდეგ ბმულზე:

https://phet.colorado.edu/sims/html/gases-intro/latest/gases-intro_en.html

(დეტალური ინსტრუქცია მოცემულია ბმულზე https://drive.google.com/file/d/1ODQA6CpOkgL-wzZDR-Pzd49opFGF0eQx/view?usp=sharing )

აქტივობა 3: კლაპერონ-მენდელეევის კანონის გასაცნობად მოსწავლეებს შესთავაზეთ GeoGebra-ში დამზადებულია სიმულაცია, რომელსაც ნახავთ შემდეგ ბმულზე:

https://www.geogebra.org/m/YzwWBYP3

(დეტალურ ინსტრუქციას იპოვით ბმულზე https://drive.google.com/file/d/12piyLPw2Qv8UBsE-UJ-3DpkxgAalE-7C/view?usp=sharing)

მონაცემების შეგროვება და წარმოდგენა მოსწავლეს შეუძლია ცხრილის ფორმით. შეუძლია, უბრალოდ დაადგინოს კანონზომიერება სიდიდეებს შორის. ასევე შეიძლება, მოსწავლემ გრაფიკი ააგოს ფურცელზე და საკუთარი შედეგი სიმულაციაზე მოცემულს შეადაროს.

აქტივობა 4: ბოილ მარიოტის, გეი – ლუსაკის და შარლის კანონების გასამეორებლად შეიძლება მოსწავლეებს შევთავაზოთ სხვადასხვა ანიმაცია.

ამ აქტივობათა გავლის შემდეგ მოსწავლეს უკვე აქვს წარმოდგენა იდეალურ აირზე და შეუძლია, გაარჩიოს ამოცანა.

დამატებითი საკითხავი ფიზიკაში: როგორ ხდება ჩასუნთქვა და ამოსუნთქვა? რა აკავშირებს ამ პროცესს იდეალურ აირთან?

ვინაიდან ჰაერის შემადგენელი მოლეკულები არ ურთიერთქმედებს ერთანეთთანდა, ამავე დროს, მათი ზომა ძალიან მცირეა, ჰაერი შეიძლება განვიხილოთ როგორც იდეალური აირი.

პლევრის ღრუ წარმოადგენს ჰერმეტულად დახურულ სივრცეს, რომელშიც მცირე რაოდენობით სითხეა. ის ფილტვებს მექანიკური დაზიანებისგან იცავს.

დალტონის კანონი: აირების ნარევის ჯამური წნევა თითოეული აირის მიერ განვითარებულ წნევათა ჯამის ტოლია. ჰაერი სხვადასხვა აირის ნარევია, რომელთა კონცენტრაციაც განსხვავებულია.

P _{ჯამური} = P ₁ + P ₂ + P ₃ + . . . P _n

P _ატმ = P (N ₂ ) + P (O ₂ ) + P (CO ₂ ) + P (წყლის ორთქლი) + P (ინერტული აირები)

ჰენრის კანონი: ალვეოლებიდან სისხლში გადასული ჟანგბადის კონცენტრაცია პროპორციულია ალვეოლებში არსებული პარციალური წნევისა_. რატომ ხდება გაზთა ცვლა ფილტვებსა და ქსოვილებში? აქ ჰენრის კანონი მოქმედებს. ჟანგბადის პარციალური წნევა ალვეოლებში უფრო მეტია, ვიდრე ვენურ სისხლში, ამიტომ ჟანგბადი „ცდილობს“, გადავიდეს ვენურ სისხლში. ნახშირორჟანგის შემთხვევაში პირიქითაა: მისი პარციალური წნევა უფრო მეტია ვენურ სისხლში და ნაკლებია ალვეოლებში, ამიტომ ის „ცდილობს“,ალვეოლებში გადავიდეს. სისხლის პლაზმაში ნახშირორჟანგის ხსნადობა 22-ჯერ მეტია, ვიდრე ჟანგბადისა. სითხეში აირის ხსნადობა მოცემულ ტემპერატურაზე მოცემული აირის პარციალური წნევის პროპორციულია.

ლა პლასის კანონი: ΔP = 2T/R, სადაც T აირის აბსოლუტური ტემპერატურაა, R – რადიუსი, ΔP – წნევათა სხვაობა (პლევრის ღრუში არსებულ წნევასა და ალვეოლებში არსებულ წნევას შორის).

 

დამატებითი ინფორმაცია ბიოლოგიაში:

სურათზე გამოსახულია ადამიანის გულმკერდის ღრუ, მისი შემადგენელი სტრუქტურები. როგორც ხედავთ, ფილტვის შიგნით, ალვეოლებში, ჰაერის მიერ განვითარებული წნევა 760 მმ ვწყ სვ-ის ტოლია, პლევრის ღრუში კი – 756 მმ ვწყ სვ-ისა. ფილტვის შიდა და ატმოსფერულ წნევას შორის სხვაობა 0 მმ ვწყ სვ-ია, პლევრის ღრუსა და ატმოსფერულ წნევას შორის სხვაობა კი უარყოფითია და -4 მმ ვწყ სვ-ს უდრის. პლევრის ღრუში უარყოფითი წნევა იწვევს ალვეოლებში წნევის შემცირებას, რასაც გულმკერდის ღრუს გაფართოება მოსდევს და ხდება ჩასუნთქვა.

სურათზე მოცემულია ტერმინი „ტრანსპულმონური წნევა“. ტრანსპულმონური წნევა ფილტვის შიდა და პლევრის ღრუში არსებულ წნევებს შორის სხვაობის ტოლია. წნევებს შორის სხვაობა რამდენიმე (საშუალოდ 4) წამის განმავლობაში ნარჩუნდება, თუმცა ეს დრო საკმარისია ნეკნთაშუა კუნთებისა და დიაფრაგმის ასამუშავებლად.

ამოცანა 1: -ამოხსნა                          

P ₁ = 1 ატმ                            P ₁ / T ₁ = P ₂ / T ₂

T ₁ = 10 + 273 = 283 K                      P ₂ = 1.09 ატმ

T ₂ = 37 + 273 = 310 K

V ₁ = V ₂

 

 

P ₂ = ?

საბოლოო წნევა აღემატება საწყისს, ამიტომ როცა ადამიანი პირით ჩაისუნთქავს დაბალი ტემპერატურის ჰაერს, ეს უკანასკნელი ვერ ასწრებს გათბობას და ყელის ტკივილს იწვევს.

 

ამოცანა 2: -ამოხსნა                          

P ₁ = 760 მმ ვწყ.სვ                           P ₁ X V ₁ = P ₂ X V₂

V ₁ = 2400 მლ = 2,4 ლ                     P ₂ = 629 მმ. ვწყ.სვ

V ₂ = 2900 მლ = 2,9 ლ

T ₁ = T ₂

 

 

P ₂ = ?

წნევებს შორის სხვაობა უარყოფითია და -131 მმ ვწყ სვ-ის ტოლია.

 

სავარაუდო შეფასების რუბრიკა:

	1	2	3	4
რატომ გვტკივა ყელი პირით სუნთქვის დროს?	მოსწავლე ადასტურებს ფაქტს, თუმცა ვერ ხსნის მიზეზს.	მოსწავლე ნაწილობრივ ხსნის მოვლენას.	მოსწავლე ხსნის მოვლენას, თუმცა ვერ იყენებს ამოცანის მონაცემებს.	მოსწავლე ამოცანაში მოცემულ მონაცემებზე დაყრდნობით პასუხობს შეკითხვას.
რა მნიშვნელობა აქვს ცხვირით სუნთქვას?	მოსწავლე ადასტურებს ფაქტს, თუმცა ვერ ხსნის მიზეზს.	მოსწავლე ნაწილობრივ ხსნის მოვლენას.	მოსწავლე ხსნის მოვლენას, თუმცა ვერ იყენებს ამოცანის მონაცემებს.	მოსწავლე ამოცანაში მოცემულ მონაცემებზე დაყრდნობით პასუხობს შეკითხვას.
რა კავშირია იდეალური აირის კანონებსა და სუნთქვით მოძრაობებს შორის?	მოსწავლე ადასტურებს, რომ სუნთქვითი მოძრაობები განპირობებულია იდეალური აირის კანონების მოქმედებით, თუმცა ვერ ხსნის მიზეზს.	მოსწავლე იყენებს ჩამოთვლილი ოთხი კანონიდან მხოლოდ ორს.	მოსწავლე იყენებს ჩამოთვლილი ოთხი კანონიდან მხოლოდ სამს.	მოსწავლე იდეალური აირების კანონების გამოყენებით ზუსტად ხსნის სუნთქვითი მოძრაობების მიზეზს.

 

სასურველია, მასწავლებელმა შეამოწმოს მოსწავლეების პრეზენტაციის უნარი. თუ სამუშაოს ჯგუფებში შეასრულებენ, პრეზენტაციაში ყველა მოსწავლემ უნდა შეიტანოს წვლილი.

 

გამოყენებული ლიტერატურა:

https://bit.ly/3jajj7J

https://bit.ly/32obkOc

https://bit.ly/30jKwfm

https://bit.ly/38YuITm

https://bit.ly/32mLDgV

https://bit.ly/3fzdcHz

 

     

 

წყარო ; http://mastsavlebeli.ge/

სიკეთის გაკვეთილები

 

ჯანსაღი პიროვნების ჩამოყალიბებაში, სკოლასა და ოჯახს დიდი  წვლილი მიუძღვის. აუცილებელია, ეს ორი რგოლი შეთანხმებულად მოქმედებდეს და ერთიანად ცდილობდეს ბავშვის  სულიერ, ფიზიკურ,  გონებრივ თუ მორალურ განვითარებას.  განვითარების პროცესში იგულისხმება არა მარტო საგნობრივი ცოდნა, არამედ ადამიანური ურთიერთობებისთვის აუცილებელი უნარ-ჩვევების შეძენაც. დღეს კი,  მსოფლიო პანდემიის ფონზე, როცა ონლაინ სწავლება გახდა სასწავლო პროცესის ერთადერთი გზა, მოსწავლეები  ეკრანს მიღმა, ყველასგან და ყველაფრისგან დისტანცირებულნი დარჩნენ.   სოციალურ განვითარებას ბავშვი გარემოსთან ურთიერთობით, ოჯახში- მშობლისა და  სკოლაში- მასწავლებლის დახმარებით აღწევს. დისტანციური სწავლების დროს  რთულია მონაწილეობა მივიღო მათი პიროვნული თვისებების ჩამოყალიბებასა  და  ღირსეულ  მოქალაქედ აღზრდის პროცესში.  როგორ მოვახერხო ეს, როგორ მივცე მაგალითი სიკეთის კეთებისა?    გადავწყვიტე ონლაინ   ,,სიკეთის გაკვეთილები“    ჩამეტარებინა.

ზოგადი განათლების ეროვნული მიზნებიდან გამომდინარე, ეროვნული სასწავლო გეგმა ეფუძნება  პიროვნების განვითარებაზე  ორიენტირებულ, კონსტრუქტივისტულ,   საგანმანათლებლო მიდგომას.   სასწავლო პროცესში გამოყენებულია ისეთი აქტივობები, რომლებიც ხელს უწყობს მოსწავლეს გახდეს დამოუკიდებელი, მოაზროვნე, შემოქმედი. მასწავლებელი კი  თავისი ჰუმანურობით  ასწავლის კაცთმოყვარეობას, სიკეთეს, პატივისცემას , მეგობრობას, დახმარებას. აქედან გამომდინარე სწავლის პროცესს თან ახლავს ყველაზე მნიშვნელოვანი −  აღზრდის პროცესიც.

ისეთი ადამიანური თვისებები როგორიცაა: სიყვარული,  ურთიერთპატივისცემა, მეგობრობა,  სიკეთე  დაწყებით საფეხურზე უყალიბდება მოსწავლეს.  მინდა ჩემი მოსწავლეების ფიქრები, სიკეთისკენ, კეთილი საქმის კეთებისკენ მივმართო.  სწორედ ამ მიზნით დავგეგმე   ,, სიკეთის გაკვეთილები“ და  მიზნის მიღწევა კომპლექსურად შექმნილი დავალებებით გადავწყვიტე.

კომპლექსური დავალება, ახალი ეროვნული სასწავლო გეგმის მნიშვნელოვანი ნაწილია, რომელიც სასწავლო  მასალის სიღრმისეულ გააზრებასა და შემოქმედებით პროცესს  გულისხმობს.   მოსწავლე  წინარე ცოდნის გამოყენებით,   ახდენს ახალი ცოდნის კონსტრუირებას. შემოგთავაზებთ კომპლექსური დავალების ბარათს

 

 

ჩემი  მიზანი იყო,  გაეგოთ:

• რა არის სიკეთე?
• რატომ უნდა ვაკეთოთ კეთილი საქმე?
• რა განსხვავებაა კეთილ და ანგარებიან ადამიანს შორის?
• რა არის ალტრუიზმი?
• რა არის ემპათიის უნარი?

კომპლექსური დავალების შესაქმნელად გავიარეთ შემდეგი ეტაპები:

• კომენტირებული კითხვის მეთოდით ტექსტის გაგება და კითხვებზე პასუხის გაცემა.
• მუშაობა უცხო ლექსიკურ ერთეულებზე ,,სიტყვის პირამიდის“ გამოყენებით.
• პერსონაჟების დახასიათება ,,პერსონაჟის რუკის“ გამოყენებით.
• ანიმაციური ფილმის ,,ბავშვები ჩვენი ქუჩიდან“

და  ვიდეო-რგოლის ,,სიკეთე გადამდებია“

 

ჩვენება და განხილვა.

• კომიქსის შექმნა ონლაინ გვერდის http://writecomics.com/ -ის დახმარებით.

 

სტატიაში  შემოგთავაზებთ კომპლექსური დავალების შექმნამდე მოსწავლეების მიერ გავლილ ეტაპებს:

 

დავალება 1. კომენტირებული  კითხვა და მუშაობა ლექსიკურ ერთეულებზე. გაკვეთილის მსვლელობისას მოსწავლეებს ეკრანზე გავუზიარე სულხან-საბა ორბელიანის ორი იგავი ,, ორნი ძმანი“ და ,,ორმოში  ჩაგდებული მეფე“. ვკითხულობდით და თან უცხო ლექსიკურ ერთეულებსაც განვიხილავდით  (უცხო ლექსიკური ერთეულები პრეზენტაციაში მქონდა  განმარტებული).  ტექსტების განხილვის შემდეგ, მოსწავლეებს წარმოდგენა შეექმნათ, თუ რა იყო ალტრუიზმი, ემპათიის უნარი და ანგარებიანი ქმედება.

 

 

დავალება 2. იგავების   ანალიზი. რას გასწავლით იგავი და რას გააკეთებდით სიკეთის საერთაშორისო დღეს?   ნაშრომებში მოსწავლეები გამოთქვამდნენ აზრს,  რომ   ადამიანმა სიკეთე უნდა აკეთოს გულით და არა ანგარებით, რაღაცის მიღების მიზნით.    გაუჩნდათ სურვილი, მათაც ჩაედინათ კეთილი საქმე, დახმარებოდნენ მოხუცებს, ღარიბებს, თავშესაფარში  სწვეოდნენ  ბავშვებს, გაეცნოთ ისინი და მიეტანათ მათთან  სათამაშოები და ტკბილეული.

 

დავალება 3. პერსონაჟების დახასიათება „პერსონაჟის რუკის“ დახმარებით.   მოსწავლეებმა დაახასიათეს ძმა და მეფის დასახმარებლად მისული უცხო კაცი. ძმა, კეთილ და მოსიყვარულე ადამიანად ჩათვალეს, ხოლო მეფის დასახმარებლად მისული უცხო ადამიანი, ანგარებიან და თვალთმაქც პიროვნებად.  დავალებებიდან ჩანს, რომ მოსწავლეები კარგად არჩევენ   ანგარებიან  და გულწრფელ ქმედებას ერთმანეთისგან.

 

 
დავალება 5.    ონლაინ კლასში ეკრანზე გავაზიარე ვიდეორგოლი  ,,სიკეთე გადამდებია“

პატარა გოგონას, რომელსაც არა აქვს საკმარისი თანხა  ბაბუასთვის ნამცხვრის საყიდლად, დაეხმარება რიგში მდგომი მამაკაცი და ნამცხვარს უყიდის, თან გადასცემს პატარა ფურცელს წარწერით:   „მცირედი მზრუნველობა უსასრულო ტალღას ქმნის   და აუცილებლად დაგიბრუნდება უკან“. გახარებული გოგონა ბაბუას მიულოცავს იუბილეს და თან   უცხო ადამიანის მიერ მიცემულ ფურცელს გადასცემს, წაიკითხავს ბაბუა და გაახსენდება, რომ  ადრე ისიც დახმარებია სხვას. ვიდეორგოლის   ნახვის  შემდეგ ვთხოვე,  დაესათაურებინათ  მოყოლილი ამბავი. ,,სიკეთე გადამდებია“ − ასე დაასათაურეს. რატომ?   იმიტომ, რომ ოდესღაც ბაბუ დახმარებია ბიჭს,  ბიჭი კი უკვე დიდია, მაგრამ  არ დავიწყებია სიკეთე,  ახლა თვითონ ეხმარება სხვებს, რადგან სიკეთის ჯაჭვი უწყვეტია.   ასეთი იყო ბავშვების პასუხი ჩემს შეკითხვაზე.

,, ბავშვები ჩვენი ქუჩიდან“  საგანმანათლებლო- შემეცნებითი ხასიათის  ანიმაციური ფილმია, რომელიც მიზნად ისახავს განუვითაროს ბავშვებს  ერთმანეთზე მზრუნველობისა და სიკეთის კეთების  უნარი.

,,სიკეთის გაკვეთილების“ ფარგლებში განვიხილეთ   ვიდეორგოლი, რომელშიც  საუბარი იყო სიკეთის  საერთაშორისო დღეზე,   როგორ  და რა მიზნით აღინიშნება.

https://www.palitravideo.ge/yvela-video/akhali-ambebi/124509-dghes-sikethis-saerthashoriso-dghea-ra-aris-sikethe-da-rogori-adamianebi-schadian-kethil-saqmeebs.html

დავალება 4.  საბოლოო პროდუქტის შექმნა  კომიქსის სახით.  მოსწავლეებმა  პერსონაჟების მეტყველებაში კარგად წარმოაჩინეს კეთილი და ანგარებიანი ადამიანის  სახეები.

 

 

 

ანიმაციური ფილმის, ვიდეორგოლებისა და კომიქსების  ანალიზმა დამარწმუნა, რომ ჩემს  მოსწავლეებს კარგად ესმით სიკეთის მნიშვნელობა. სჯერათ, რომ კეთილი საქმით,  მზრუნველობით  მათ შეუძლიათ სხვისი დახმარება, სიხარულის მინიჭება.

,,სიკეთის გაკვეთილების“ ფარგლებში ასევე შეგიძლიათ  გამოიყენოთ შემდეგი ვიდეორგოლები.

1. https://www.myvideo.ge/?video_id=2306390
2. https://www.youtube.com/watch?v=gx2gmeEv3Ag&feature=youtu.be&fbclid=IwAR17B4RcyzEyTtyvB4_aseeBxGEgCXon-vcOddNuPvpmhMHd0W7pr7ZMYRE
3. https://www.facebook.com/996424730375074/posts/4221652701185578/
4. https://www.facebook.com/watch/?v=736162130568796
5. https://www.youtube.com/watch?v=aufkGPMJXb0
6. https://www.youtube.com/watch?v=gx2gmeEv3Ag
7. https://www.youtube.com/watch?v=OHTBpBPkgPs&t=19s
8. https://www.youtube.com/watch?v=IcIardBIG_o
9. https://www.youtube.com/watch?v=MiyozUQk5Mk
10. https://www.youtube.com/watch?v=Icx7hBWeULM

ამ ასაკში ბავშვები მიბაძვით  სწავლობენ, ამიტომ  დიდი მნიშვნელობა აქვს, როგორ მოვიქცევით ზრდასრული ადამიანები,  მასწავლებლები და  მშობლები. ვფიქრობ, რაც  მეტ დროს დავუთმობთ ,,სიკეთის გაკვეთილებს“,  მით უფრო ჰუმანურ  საზოგადოებას მივიღებთ.

რადგან პანდემიის პირობებში ჩვენი და სხვათა უსაფრთხოებისთვის უნდა  დავრჩეთ სახლში, ნაკლები შესაძლებლობა გვაქვს, დავეხმაროთ უცხო ადამიანებს. როცა გადავლახავთ ამ პრობლემას და დავბრუნდებით საკლასო ოთახში, მშობლებთან და ბავშვებთან ერთად, დავგეგმავ ვიზიტს მოხუცთა თავშესაფარში.  ვეცდები ბავშვებს ავუსრულო სურვილი, შესაძლებლობა მივცე, დაეხმარონ  სხვებს. ამავე დროს,  მივცე მაგალითი მზრუნველობისა და სიკეთის კეთებისა.

როცა  სკოლა, მასწავლებელი და მშობელი  შეგონების გარდა მისაბაძ ობიექტსაც წარმოადგენენ,  ეს  ბავშვებში ზრდის სიკეთის კეთების მოტივაციას.

წყარო ; http://mastsavlebeli.ge